Στεφάνι, στη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, Ρομά και ατόμων με αναπηρία, κατέθεσε ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ και του European Disability Forum Ιωάννης Βαρδακαστάνης, εκπροσωπώντας τους ευρωπαίους με αναπηρία, ως μέλος της αντιπροσωπείας του Συμβουλίου της Ευρώπης, το Σάββατο 2 Αυγούστου, ευρωπαϊκή ημέρα μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ρομά, στο πρώην στρατόπεδο συγκέντρωσης Auschwitz. Ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ προσκλήθηκε από τον Γενικό Εισηγητή για τους Ρομά στο Συμβούλιο της Ευρώπης Γιώργο Σταμάτη.
Στις 2 Αυγούστου 1944, 81 χρόνια πριν, πάνω από 4.300 παιδιά, γυναίκες και άνδρες Σίντι και Ρομά απομακρύνθηκαν από τους στρατώνες υπό την κάλυψη της νύχτας και οδηγήθηκαν στο θάνατο στους θαλάμους αερίων από φρουρούς των SS. 500.000 Ρομά υπολογίζεται ότι δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος - μιας γενοκτονίας που στοίχισε εκατομμύρια αθώες ζωές και διέλυσε οικογένειες, κοινότητες και πολιτισμούς σε όλη την Ευρώπη.
Τα άτομα με αναπηρία ήταν τα πρώτα θύματα του Ολοκαυτώματος, στο πλαίσιο του προγράμματος που οι Ναζί ονόμασαν «T-4» ή πρόγραμμα «ευθανασίας» και η διαταγή του Χίτλερ για την εκκίνησή του προχρονολογήθηκε στις αρχές του πολέμου (1 Σεπτεμβρίου, 1939).
Ο Ιωάννης Βαρδακαστάνης, αναφερόμενος στην επίσκεψη και στην παραμονή του στο Auschwitz τονίζει ότι είναι προσκύνημα και εμπειρία ζωής: «Τα άτομα με αναπηρία ήταν τα πρώτα θύματα του φασισμού - ναζισμού μαζί με τους Ρομά. Τα άτομα με αναπηρία δεν αφήνουμε την Ιστορία να ξεχαστεί. Παλεύουμε για να οριστεί Ημέρα Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος άτομα με αναπηρία, να τιμηθεί η μνήμη τους, να μη ξεχαστεί αυτό το όνειδος. Αναλογιζόμενος τα εκατομμύρια παράλογων και άδικων θανάτων στάθηκα σε αυτό το σημείο της Ευρώπης. Δεν υπάρχει κανένας άλλος τρόπος δικαίωσής τους από το να μείνει ζωντανή η μνήμη τους και να μη σταματήσει ποτέ ο αγώνας για δικαιοσύνη, για ισότητα, για ελευθερία».
