Πώς επηρεάζουν η κλιματική κρίση, η ανεργία, οι πολεμικές συγκρούσεις τα άτομα με αναπηρία στις χώρες της Μεσογείου; Πώς υποδέχεται η Ευρώπη τους πρόσφυγες και τους μετανάστες;
Ι. Βαρδακαστάνης: «Η Μεσόγειος, η δική μας Μεσόγειος, δεν είναι μόνο μια περιοχή με ήλιο και θάλασσα. Είναι μια περιοχή αγώνων και συγκρούσεων. Και πρέπει να γίνει μια περιοχή αλλαγής, ελπίδας και ειρήνης»
Στον Ευρωμεσογειακό Διάλογο Υψηλού Επιπέδου για την Αναπηρία (Euro-Mediterranean High-Level Dialogue on Disability) που διοργανώθηκε από την Ένωση για τη Μεσόγειο (UfM), την ONCE και τη Γενική Διεύθυνση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία της ισπανικής κυβέρνησης, συμμετείχε ως ομιλητής ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ Ιωάννης Βαρδακαστάνης, εκπροσωπώντας την ΕΟΚΕ (Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή), την Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου.
Η συνάντηση υψηλού επιπέδου συγκέντρωσε εκπροσώπους εθνικών κυβερνήσεων αρμόδιους για θέματα αναπηρίας, διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς, καθώς και ηγέτες οργανώσεων ατόμων με αναπηρία. Στόχος της η έγκριση της Ευρωμεσογειακής Ατζέντας για την Αναπηρία, με βάση τη Θεωρία της Αλλαγής (ToC) και προηγούμενα έργα, για την επίτευξη ουσιαστικής κοινωνικοοικονομικής συμπερίληψης των ατόμων με αναπηρία, σύμφωνα με τις διατάξεις, μεταξύ άλλων, της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (CRPD), των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs), της Στρατηγικής της ΕΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και της Συμφωνίας της ΕΕ για την Ανάπτυξη.
Κατά την ομιλία του (επισυνάπτεται), ο κ. Βαρδακαστάνης, στην ενότητα «Background of the Euro-Mediterranean Agenda on Disability: contributions from stakeholders & Theory of change (Το πλαίσιο δράσης της Ευρωμεσογειακής Ατζέντας για την Αναπηρία: συνεισφορές των ενδιαφερόμενων μερών και Θεωρία της αλλαγής)», αναφέρθηκε σε 4 πολύ σοβαρά και επείγοντα ζητήματα για τα άτομα με αναπηρία στις χώρες της Μεσογείου: στις περιπτώσεις έκτακτων αναγκών λόγω της κλιματικής κρίσης, στα πολύ χαμηλά ποσοστά εργασίας των ατόμων με αναπηρία, στις προσφυγικές ροές καθώς και στις συγκρούσεις και στα εγκλήματα πολέμου και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συμβαίνουν σήμερα, στην Γάζα, τον Λίβανο, την Συρία.
Κλιματική κρίση: «Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, όταν ο χρόνος είναι πολύτιμος, η έλλειψη μέτρων για τα άτομα με αναπηρία μπορεί να αποφασίσει τη μοίρα ενός ατόμου. Το γνωρίζουμε αυτό. Και όμως, συνεχίζουμε να ενεργούμε σαν η προσβασιμότητα να είναι προαιρετική. Δεν είναι. Ζούμε σε μια περιοχή όπου η κλιματική κρίση θα βαίνει προς το χειρότερο. Ωστόσο, οι στρατηγικές μας για την προετοιμασία εξακολουθούν να παραβλέπουν τα άτομα που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο. Αυτό δεν είναι απλώς αποτυχία του σχεδιασμού. Είναι αποτυχία της δικαιοσύνης».
Ανεργία: «Καθώς ο πληθυσμός μας γερνάει και το ποσοστό των ατόμων σε ηλικία εργασίας μειώνεται, οι χώρες μας απλά δεν μπορούν να συνεχίσουν να αποκλείουν τα άτομα με αναπηρία από την ανοιχτή αγορά εργασίας. Είμαστε εδώ, έχουμε δεξιότητες, έχουμε ταλέντα και πρέπει να τα αξιοποιήσουμε στο έπακρο».
Προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές: «Εκτός από την πρόκληση να επιβιώσουν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο με αναπηρία αντιμετωπίζουν διάφορα εμπόδια κατά τη διαμονή τους στα hot spots και τα κέντρα παροχής βοήθειας. Μπορεί να αντιμετωπίζουν έλλειψη προσβασιμότητας σε υπηρεσίες υποστήριξης και προστασίας, έλλειψη πρόσβασης σε ιατρική περίθαλψη και ανεπαρκή πρόσβαση σε βοηθητικές τεχνολογίες που θα μπορούσαν να διευκολύνουν την επικοινωνία και την κινητικότητά τους. Εάν η Ευρώπη θέλει να διασφαλίσει, όπως ισχυρίζεται, ότι είναι μια ήπειρος που υπερασπίζεται την ισότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα, αυτό πρέπει να ισχύει για όλους, ανεξάρτητα από την καταγωγή τους και τις ανάγκες τους. Ο τρόπος με τον οποίο υποδέχονται τους πρόσφυγες με αναπηρία που φεύγουν προς την Ευρώπη είναι απαράδεκτος».
Συγκρούσεις στη Μεσόγειο: «Δυστυχώς, έχουμε γίνει μια περιοχή με αυξανόμενες συγκρούσεις και με μερικά από τα χειρότερα εγκλήματα πολέμου και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που μπορεί να φανταστεί κανείς. Αυτά συμβαίνουν στη γειτονιά μας και δεν φαίνεται να υπάρχει τέλος. Το βλέπουμε αυτό στη Συρία, στο Λίβανο και, φυσικά, στην πιο συγκλονιστική μορφή του, στις φρικτές και αδικαιολόγητες φρικαλεότητες που συμβαίνουν στη Γάζα.
Για τους Παλαιστινίους που θα καταφέρουν να βγουν αλώβητοι, θα έχουμε έναν πληθυσμό, έναν ολόκληρο λαό, σκιά του παλιού εαυτού του. Μεταξύ των επιζώντων θα υπάρχουν αμέτρητες οικογένειες και παιδιά που έχουν σημαδευτεί από όσα έχουν υποστεί. Λίγοι θα είναι αυτοί που θα γλιτώσουν από τις συνέπειες του σωματικού και ψυχολογικού τραύματος, και πολλοί θα έχουν τη ζωή τους διαμορφωμένη από αναπηρίες που απέκτησαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου συγκρούσεων».